Een basisrooster is een individueel herhalend rooster. Bij het opstellen van de individuele roosters hou je rekening met de wensen van de medewerkers. Het rooster stel je op aan de hand van de behoeftes in de capaciteitsplanning. Hierbij verwerk je zoveel mogelijk de vaste patronen. Denk aan vaste werkdagen, vaste vrije dagen of structurele overleggen. Maar denk bijvoorbeeld ook vaste sportavonden van medewerkers. Met een basisrooster is er, in overleg, veel mogelijk.
Een basisrooster vormt de eerste opzet voor het rooster. Een basisrooster wordt bijvoorbeeld voor een periode van zes weken gemaakt. Na week zes volgt opnieuw week en. Op die manier wordt het rooster uitgerold over een heel jaar. Met de verwerking van verlof en het invullen van de openstaande diensten maak je het rooster compleet.
Een basisrooster geeft medewerkers direct een gevoel van medezeggenschap en een betere balans tussen werk en privé. Dit doet vaak wonderen voor de tevredenheid. De voorspelbaarheid en rust die je creëert zorgt uiteindelijk voor betere kwaliteit van werk. Maar ook worden de lusten en lasten evenredig verdeeld. Zo werkt iedereen in principe een vast aantal weekenden maar is er ook een grote kans dat kan worden voldaan aan ieders voorkeurs dagdeel.
Basisroosters komen voor in verschillende verschijningen. Bijvoorbeeld een bezettingsrooster, dienstrooster of ploegenrooster. Het doel en de uitkomst zijn hetzelfde. Het vereenvoudigt de planning en verhoogt de medewerkerstevredenheid. Als er toch wijzigingen zijn, is het uitgangspunt dat deze zo min mogelijk invloed hebben op het normale ritme. Die voorspelbaarheid maakt een basisrooster prettig.
In situaties waarbij de zorgvraag en -aanbod in een korte tijd sterk wisselt, is het werken met basisroosters minder passend. Er moet dan te veel geschoven worden met de planning, waardoor de voorspelbaarheid juist afneemt.